Cerkiew w Radrużu na liście World Monuments Watch 2012

Szesnastowieczna cerkiew pod wezwaniem św. Paraskewy w Radrużu (gm. Horyniec-Zdrój) znalazła się na opublikowanej właśnie liście programu World Monuments Watch. Lista najcenniejszych i z różnych powodów zagrożonych światowych miejsc i obiektów, publikowana jest co dwa lata przez prywatną fundację World Monuments Fund (WMF). Wśród 67 obiektów z 41 krajów, na liście, jako jedyny obiekt z Polski i jeden z nielicznych w Europie, znalazła się cerkiew w Radrużu. Cerkiew należy do najstarszych i najlepiej zachowanych obiektów drewnianego budownictwa cerkiewnego w Polsce.

Zadowolenia z tej informacji nie kryje Stanisław Piotr Makara, dyrektor Muzeum Kresów w Lubaczowie, które przejęło obiekt w lutym 2010 roku. – To wspaniała informacja i bardzo się z niej cieszymy! Wniosek o wpis na listę składaliśmy dwa lata temu. Cała w tym zasługa pochodzącego z Lubaczowa Marka Skulimowskiego, ówczesnego konsula RP w Nowym Jorku. To ogromne wyróżnienie obiektu i okazja do jego promocji na całym świecie. Wprawdzie w przeciągu ostatniego roku, dzięki wsparciu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Marszałka Województwa Podkarpackiego i Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, prowadzone są duże prace konserwatorskie, ale potrzeb jest wiele. Najpilniejsze to konserwacja trzech cmentarzy i ruchomego wyposażenia, w tym ikonostasu – mówi Stanisław Makara.

Fundacja WMF od 1996 roku, co dwa lata zwraca międzynarodową uwagę na dziedzictwo kulturowe świata i wskazuje na zagrożone (np. wskutek zaniedbania, katastrof naturalnych, konfliktów zbrojnych) miejsca i obiekty na całym świecie. Fundacja wskazuje obiekty, które potrzebują pomocy i finansowego wsparcia. Ogłoszona w środę (5 października br.) w Nowym Jorku lista „World Monuments Watch 2012” zawiera 67 miejsc i obiektów, reprezentujących 41 krajów i terytoriów z całego świata. Są wśród nich zarówno obiekty prehistoryczne, jak i współczesne. Założenie sponsora American Express Grants, to przeznaczenie pięciu milionów dolarów na wsparcie programu przez kolejne pięć lat.

Cerkiew pod wezwaniem świętej Paraskewy w Radrużu zbudowana jest z drewna jodłowego i dębowego. Ufundował ją prawdopodobnie poseł na Sejm i starosta lubaczowski Jan Płaza. Nieużytkowana przez lata jest na tyle interesująca, że każdego dnia odwiedzają ją turyści wyruszający na Roztocze. Narodowy Instytut Dziedzictwa wraz z Muzeum Kresów w Lubaczowie stara się o wpisanie cerkwi, wraz z innymi zabytkami, na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Autor: Piotr Hulak